Het is vandaag, 10 december, de internationale dag van de rechten van de mens. Die gelden voor Iedereen, Overal & Altijd. Grote woorden maar je kunt in dit geval ook écht geen onderscheid maken. Verkeerd voorbeeld zie je in de film Animal Farm waar de machthebbers eerst vinden dat iedereen gelijk (equal) is maar op gegeven moment besluiten dat ‘some pigs are more equal than others’.
Gisteren was in het nieuws dat gemeenten doorgaan met bed, bad en brood beschikbaar stellen voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Dat mag niet van het kabinet want -volgens de wet hier in Nederland- hebben die mensen geen recht op opvang hier en moeten terug… Daar wringt het dus al tussen de Mensenrechten en Nederlandse wetgeving.
Volgens de NOS weet niet iedereen wat die rechten nou precies zijn en inhouden. Ze zijn heel allesomvattend en beslaan ieder deel van de pyramide van Maslow. Niet alleen de basale, overlevings-punten staan erin maar ook (zie punt 22) dat je je als persoon moet kunnen ontplooien.
Die mensenrechten gelden zoals gezegd overal voor iedereen en altijd. Ook voor vluchtelingen. In de praktijk blijkt echter dat dat niet altijd zo is, ook niet in Nederland.
Een collega van me was mee wezen helpen bij ‘de vluchtelingen’. Heel de huidige situatie en nieuwsberichten grijpt hem ook aan en hij wilde ‘iets doen’. Hij kon meehelpen om 250 mensen die vanuit Dordrecht met de bus naar Baarlo werden gebracht naar de juiste accommodatie te sturen. Daar mochten ze dan drie dagen blijven waarna ze weer elders heen moeten. Nobel van hem. En hij kon dus met eigen ogen zien wat van al die berichten en meningen die ons via de media bereiken waar is. Dit zijn belangrijke punten van wat hij vertelde:
- De groep was heel gemengd. In dit geval was er duidelijk geen sprake van 80% jonge mannen die achter de dochters van ons Nederlanders aan zouden zitten.
- Hij zag gezinnen met kinderen, echt kleine kinderen van ongeveer een half jaar, waarvan sommigen vertelden dat ze 42 dagen onderweg waren geweest.
- Anderen waren al anderhalve maand in Nederland maar ze mogen niks doen want ze hebben geen ‘status’. Ze mogen niet werken, niet naar school, alleen afwachten. En waarop? Dat weet niemand. Hoe lang mogen ze blijven? Waar gaan ze de volgende verplaatsing heen? Allemaal onbekend.
Hij zei ook hoe vreemd het is. Hij ging dat ’s middags doen, komt ’s avonds thuis, haalt chinees met zijn vriendin, propt zich vol (want chinezen geven altijd teveel) en gaat nadenken over waar ze volgend jaar op vakantie gaan. Dat terwijl je net mensen hebt gezien die ook -hetzij op een totaal andere manier- op ‘vakantie’ zijn. Ze verlaten hun eigen land (tijdelijk) om ergens anders heen te gaan waar het leuker, beter, warmer en veiliger is. Hij wist ook echt niet wat hij eraan moest doen, wat de oplossing is, hoe je kunt voorkomen waar de mensen hierheen komen enzovoort. Het probleem is echt enorm onvoorstelbaar groot.
In het kader van ‘beter voorkomen dan genezen’ is het conflict oplossen in de regio de beste optie wordt vaak gezegd. Maar dat is op zijn zachtst gezegd erg lastig. Wie is goed en wie is slecht? Is Assad slecht? Is Poetin goed? Is Iran slecht? Is Syrië goed? Is IS slecht (ja, dat lijkt me niet zo ingewikkeld)….
En andere vragen als waarom komen die mensen, waarom hierheen?
Is hun huis kapot?
Hebben ze over Nederland gehoord?
Zijn ze bewust naar hier gekomen of wilden ze gewoon weg?
Zijn ze bang voor Assad?
Of juist voor de rebellen? IS?
Of is er geen eten meer?
Waren ze heel rijk en willen ze een goede toekomst voor hun kinderen?
Of zijn ze juist heel arm en denken ze hier gouden bergen te vinden?
Zijn ze alleen of met heel de familie?
Hoe lang zijn ze onderweg geweest?
Wat kunnen ze, wat willen ze?
Deze vragen beantwoord krijgen voor tienduizenden mensen is natuurlijk ontzettend moeilijk maar hoe lang kun je iemand in onzekerheid laten wachten? En ondertussen gevangenhouden in het ‘niks mogen’? Dat gesleep met mensen past duidelijk niet in het stramien van mensenrechten.
Punt zes stelt het volgende:
Een ieder heeft, waar hij zich ook bevindt, het recht als persoon erkend te worden voor de wet.
Dat lezend moest ik gelijk denken aan Mr. Wendall, het liedje van Arrested Development uit 1992. Drieëntwintig (23!) jaar geleden. De tekst:
Here, have a dollar, in fact now brotherman, here have two
Two dollars means a snack for me, but it means a big deal to you.
Be strong, serve God only, know that if you do, beautiful heaven awaits.
That’s the poem I wrote for the first time,
I saw a man with no clothes, no money, no plate.
Mr Wendal, that’s his name.
No one ever knew his name ’cause he’s a no one.
Never thought twice about spending on a ole bum,
Until I had the chance to really get to know one.
Now that I know ’em, to give him money isn’t charity.
He gives me some knowledge, I buy him some shoes.
And to think Blacks spend all their money on big colleges,
Still most of yaw’ll come out confused, go ahead, Mr. Wendal.
Go ahead, Mr. Wendal.
Mr. Wendal has freedom a free that you and I think is dumb.
Free to be without the worries of a quick to diss society,
For Mr. Wendal’s a bum.
His only worries are sickness and an occasional harassment,
By the police and their chase.
Uncivilized we call him but I just saw him eat off the food we waste.
Civilization are we really civilized, yes or no who are we to judge?
When thousands of innocent men could be brutally enslaved
And killed over a racist grudge.
Mr. Wendal has tried to warn us about our ways but we don’t hear him talk.
Is it his fault when we’ve gone too far,
And we got this far ’cause on him we walk.
Mr. Wendal a man, a human in flesh, but not by law.
I feed you dignity to stand with pride realize that all in all you stand tall.
Go ahead Mr. Wendal, Mr. Wendal Lord, Mr. Wendal.
Mister Wendal, Mister Wendal.
Mister Wendal, Mister Wendal.
Fantastisch. Helaas nog net zo actueel als toen.
En die cd heeft meer goede teksten. Simpele waarheden als “give a man a fish and he’ll eat for a day, teach him how to fish and he’ll eat forever”. Net als de vluchtelingen nu, die moet je ook ‘leren vissen’. Geef ze een kans om een winkeltje te beginnen, dingen te maken en verkopen of überhaupt iets te doen. Over een tijdje, als ze genoeg verdiend hebben en hun waardigheid, zelfvertrouwen en vertrouwen in de mensheid weer terug hebben gaan ze wellicht terug naar hun land van oorsprong en helpen het daar weer opnieuw opbouwen.
Die rechten van de mens kun je, zeker hier in het veilige, welvarende Nederland makkelijk voor lief nemen. Volkomen begrijpelijk trouwens want voor de meeste Nederlanders is het geen issue of ze iets mogen bezitten en dat dat niet zomaar afgepakt mag worden. Natuurlijk niet! Of de veel gehoorde Vrijheid Van Meningsuiting. Maar al deze rechten gelden dus altijd en overal voor iedereen.
Altijd.
Overal.
Iedereen.
Wat ik zelf een goed motto vindt om je eigen daden en mening te toetsen is de zogenaamde gulden regel “wat gij niet wil dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet”. Komt blijkbaar in ieder geloof of overtuiging terug.
Eigenlijk is dat in het heel kort waar het allemaal op neer komt.
Mensenrechten voor iedereen! Altijd. Overal.
frits fritsen 