Geld heeft geen waarde. Het staat ergens voor maar dat is een verzinsel. Geld heeft wel een prijs.
De prijs van de waarde van geld. Die zijn we aan het betalen. Maar niet met geld want dat lukt niet. We kunnen ons geen weg uit deze en komende crisissen kopen. Vertrouwen is niet te koop. Gezondheid is niet te koop. Een goede conditie is niet te koop. Een schone wereldbol is niet te koop. Een stabiel klimaat is niet te koop. Alles van waarde is weerloos zei lucebert ooit, ik zou willen zeggen: alles van waarde is niet te koop. Beste bewijs: Liefde.
Een brood kostte in februari iets meer dan 2 euro, nu (mei ’22) al 3,5 euro en een liter benzine is ook duurder geworden.
Zelfde waarde, zelfde functie maar andere prijs. Je komt niet verder op de dure benzine. Je hoeft niet minder van dat dure brood te eten. Het kost alleen meer geld.
Andersom.
Waarde is niet gekoppeld aan geld. Omdat we een neoliberaal geldgedreven systeem hebben, kiest men per definitie voor de goedkoopste. Je bent ‘een dief van je eigen portemonnee’ als je meer uitgeeft dan nodig. Nee! ik ben erg bereid om meer te betalen voor iets dat goed, ecologisch en verantwoord zonder chemicaliën en zonder kinderhandjes geproduceerd is. Hier moet ik bij melden dat ik die keuze heb. Er zijn mensen die niet ‘zomaar’ iets duurders kunnen kopen als het ook voor minder geld kan. Dat besef ik en ben ik erg dankbaar voor.
Mijn eigen ervaringen zijn dat goede en dus dure dingen beter, prettiger, mooier en gezonder zijn. Dat geldt voor veel. Voor voeding, kleding, gereedschap, schoenen, schrijfmaterialen en nog veel meer. Echt niet alleen maar hebbedingen.
De truuk voor mij is wel om een goede prijs voor een duur object te betalen. Mijn eerste advies is dan ook: ga naar een tweedehandswinkel als je iets nodig hebt. Kijk daar rond en daar heb je voor een fractie van de nieuwprijs al iets wat aan mijn wens voldoet. Met als voordeel dat het al een beetje ‘ingeleefd’ is, dus als het nog steeds functioneert is het niet zomaar kapot. Een ander voordeel is natuurlijk dat het veel minder geld kost dan wanneer je datzelfde ding nieuw zou kopen. Een nadeel is dat ik misschien niet precies helemaal de kleur die ik graag zou willen kan kiezen, of dat er een klein beschadigingetje op zit.
Voor elektronische apparatuur is er de laatste jaren een levendige handel in refurbished spullen ontstaan. Van pc’s tot laptops, tablets en telefoons volgens mij kun je alles wel reused kopen. Ook hier geldt dat je -na wat internet zoekwerk- veel keuze hebt en een goed (klein) bedrag kwijt bent voor een kwalitatief goed apparaat. Helemaal omdat de ‘betere’ spullen makkelijker te herstellen zijn. Een zeer goedkope laptop is niet zo makkelijk te upgraden als een zakelijk apparaat.
Voor mij hoop ik dat de ‘waarde’ ook beprijsd gaat worden. Dat de prijs van spullen verhoogd wordt met de waarde die ervoor nodig is om het te maken. De CO2 die uitgestoten wordt bij productie moet mee gerekend worden. Het water dat benodigd is om katoenplanten te laten groeien, zodat kleding duurder wordt. En een heel heikel punt: de totale kosten van vlees moet door de consument betaald worden. Een instelling die het veel beter uit kan leggen dan ik is https://trueprice.org/nl/
Het zou zoveel beter zijn als alle ‘externaliteiten’ dus de niet betaalde kosten maar wel de onstane schade, berekend en mee gerekend worden. Wil je aardbeien in december? Prima, maar dan betaal je wel de impact van al het gas dat gestookt is om de kassen te verwarmen, of de kerosine die gebruikt is om de zomerkoninkjes naar Nederland te vliegen. Dan wordt een bakje bijvoorbeeld 25 euro. Als je dat ervoor over hebt en je kunt het betalen, prima! Ik ben er niet op tegen maar wel voor de juiste prijs.
frits fritsen 